بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی قنات های منطقه میامی

منطقه مورد مطالعه در محدوده میامی و در 65 کیلومتری شرق شاهرود و در طول جغرافیایی 23 درجه55 تا 45 درجه55 و عرض جغرافیایی 16 درجه36 تا 25 درجه36 واقع شده است. میامی در بخش انتهایی شمال شرق ایران مرکزی قرار دارد و دارای آب و هوای خشک تا نیمه خشک است. به علت بارندگی کم و هوای گرم، جریان سطحی در منطقه وجود ندارد و آب مورد نیاز مردم از آبهای زیرزمینی میباشد. در حاشیه دشتها و مناطق مرتفعتر قناتها مهمترین روش استخراج آبهای زیرزمینی میباشند. در این تحقیق به منظور ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی قناتهای منطقه میامی، ده رشته قنات مختلف (زیدر، ابراهیم آباد، میامی، پنفتنی، آب مرجان، محمدآباد، جودانه، کال سپیدار، نرم پشته و ارمیان) برای یک دوره یک ساله مورد بررسی قرار گرفت. برای تمام قناتها مقادیر هدایت الکتریکی، درجه حرارت آب، اسیدیته و دبی در محل نمونه برداری و میزان کاتیونها (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) و آنیونها (کلر، سولفات، کربنات، بیکربنات و نیترات) در آزمایشگاه اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مقادیر هدایت الکتریکی و غلظت یونها به طور قابل توجهی تحت تاثیر لیتولوژی سازندها و رسوبات موجود در منطقه می باشد. به منظور ارزیابی کیفیت آب قنات های منطقه، نمودارهای استیف، پایپر، ویلکوکس و شولر رسم شدند. با توجه به نمودارهای رسم شده، ملاحظه میشود که تیپ آب قناتهای مطالعه شده در لیتولوژیهای مختلف متفاوت بوده است. تغییرات دبی در قناتهای مختلف تفاوت قابل توجهی را شامل میشود که تابعی از عوامل مختلفی مانند حوضه آبگیر قنات، تراوایی، ساختمان قنات و ... می باشد. علاوه براین، به منظور ارزیابی آلودگی بیولوژیکی آب، چهار نمونه آب از مظهر بعضی از قنات های منطقه (ابراهیم آباد، میامی، محمدآباد و جودانه) برداشته شد و به آزمایشگاه انتقال یافت تا مورد آزمون mpn قرار گیرد. نتایج این آزمایش نشان داد که تمامی قناتهای مورد آزمایش تا اندازه ای آلودگی بیولوژیکی داشتند که دلیل آن احتمالاً باز بودن دهانه چاهها و نشت فاضلابهای خانگی به کوره قنات میباشد.